Wat is kwetsbaarheid?

Om kwetsbaarheid te kunnen definiëren is het van belang om het uitgangspunt eerst vast te stellen. We gebruiken hiervoor het concept van Positieve Gezondheid:

Het vermogen van mensen om met de fysieke, emotionele en sociale levensuitdagingen om te gaan en zoveel mogelijk eigen regie te voeren.

Kwetsbare ouderen kampen met deze uitdagingen van het leven. Het is een taak van gemeenten om hen hierbij te ondersteunen, zodat zij waardig ouder kunnen worden. Hierbij staat zelfredzaamheid centraal, waartoe is iemand in staat en wat is het probleemoplossend vermogen.

Kwetsbaarheid bij oudere mensen kan zich op verschillende manieren uiten. Het omvat fysieke, psychische, cognitieve en sociale componenten. Hiervoor is de volgende definitie toepasbaar:

Kwetsbaarheid bij ouderen is een proces van het opeenstapelen van lichamelijke, psychische en/of sociale tekorten in het functioneren dat de kans vergroot op negatieve gezondheidsuitkomsten (functiebeperkingen, opname, overlijden) (RIVM 2015, Gobbens 2010).

Om kwetsbaarheid vast te stellen is een indicator kwetsbaarheid opgesteld die bestaat uit de volgende drie typen:

• Gecombineerd kwetsbaar: een combinatie van kwetsbaarheid op het fysieke en het psychosociale domein
• Fysiek kwetsbaar: alleen fysiek kwetsbaar
• Psychosociaal kwetsbaar: alleen psychisch en/of sociaal kwetsbaar

Regio Noord- en Oost-Gelderland (NOG) telde in 2016 circa 169.000 65-plussers. Daarvan heeft 40% een bepaalde vorm van kwetsbaarheid.

Van de kwetsbare ouderen in NOG, heeft de helft problemen op zowel het fysieke als het psychosociale domein en is dus gecombineerd kwetsbaar (zie tabel en figuur 1).

Hoeveel ouderen zijn kwetsbaar?

Het aandeel ouderen dat kwetsbaar is, varieert van 34% in de gemeente Epe tot 46% in de gemeente Doetinchem.