Op verzoek van de gemeenten voert GGD Noord- en Oost-Gelderland de Gezondheidsmonitor Jeugd vanaf 2019 ook uit op het praktijkonderwijs. In het praktijkonderwijs verloopt het onderzoek anders dan op scholen voor vmbo, havo of vwo. Lees hier meer over het onderzoek, de onderzoeksgroep en respons.
Thuis en school
Een veilige thuissituatie is voor jongeren een belangrijke basis voor een goede emotionele en fysieke ontwikkeling. De meeste jongeren wonen bij beide ouders/verzorgers (60%) en vinden het thuis (heel) leuk (81%). Bij 4% van de jongeren is er thuis moeite om rond te komen met geld.
Betrokkenheid ouders/verzorgers
Steun, opvattingen en betrokkenheid van ouders/verzorgers hebben invloed op het gedrag van de jongere. 46% van de jongeren was in de week voor het onderzoek 1 of meer dagen na 22:00 uur niet thuis. Bij driekwart van de jongeren (75%) weten de ouders/verzorgers meestal of altijd waar de jongere is, als hij/zij niet thuis is. 61% van de jongeren geeft aan dat de ouders/verzorgers meestal duidelijke regels hebben over wat ze wel of niet mogen doen. Verder geven 6 op de 10 jongeren (59%) aan dat de ouders/verzorgers veel tijd met hen doorbrengen.
Ervaring school
Minder dan de helft (45%) van de jongeren vindt het (heel) leuk op school. Dit is een verslechtering ten opzichte van voorgaande jaren (55% in 2021 en 56% in 2019). 31% van de jongeren vindt naar school gaan meestal wel nuttig. 51% geeft aan dat ze school ‘soms wel, soms niet’ nuttig vinden.
Alcohol
In de 4 weken voor het onderzoek heeft 24% van de jongeren alcohol gedronken. Daarnaast deed 15% recentelijk aan bingedrinken (5 of meer drankjes bij 1 gelegenheid in de 4 weken voor het onderzoek). Deze cijfers zijn stabiel gebleven ten opzichte van de voorgaande monitorjaren.
Mening ouders/verzorgers
De mening van ouders/verzorgers over alcohol drinken bij jongeren heeft veel invloed op de kans dat de jongeren zelf alcohol drinken. 12% van de ouders/verzorgers vindt het alcoholgebruik van de jongere goed (gevraagd aan jongeren die wel eens hebben gedronken).
Roken
Het roken van sigaretten is toegenomen onder jongeren. In 2023 heeft 33% van de jongeren ooit gerookt (trekjes of een hele sigaret of meer); in 2021 was dit 22% en in 2019 was dit 26%. 17% van de jongeren rookt minimaal wekelijks; in 2021 was dit 10% en in 2019 12%. Ruim 1 op de 10 (12%) jongeren rookt dagelijks.
Drugsgebruik
11% van de jongeren heeft ooit wiet of hasj gebruikt; 6% deed dit in de 4 weken voor het onderzoek. 4% heeft ooit andere drugs (zoals XTC, cocaïne, paddo’s of lachgas) gebruikt. 86% heeft nooit andere drugs gebruikt en 10% weet niet wat dit is.
'Het roken van sigaretten is toegenomen onder jongeren'
Gezondheid en welzijn
74% van de jongeren ervaart de eigen gezondheid als (heel) goed. Dit aandeel lag in 2021 hoger, toen ervaarde 81% de eigen gezondheid als (heel) goed.
Het aandeel jongeren dat zich (heel) gelukkig voelt neemt af, maar het aandeel met een positieve blik op de toekomst en dat zich (bijna) nooit eenzaam voelt blijft gelijk. 71% van de jongeren voelt zich meestal (heel) gelukkig (versus 77% in 2021 en 80% in 2019). 5% voelt zich meestal (heel) ongelukkig. 83% van de jongeren kijkt positief naar de toekomst. Verder geeft 9% van de jongeren aan zich vaak tot altijd eenzaam gevoeld te hebben in de 4 weken voor het onderzoek en vindt 76% dat ze genoeg vrienden of vriendinnen hebben.
Stress
Van de jongeren voelt 34% zich (heel) vaak gestrest door 1 of meer factoren. De meeste stress komt van school, stage of huiswerk (19%) en door eigen problemen (15%).
Bewegen, sporten en vrije tijd
Het advies voor jongeren is om elke dag minimaal 1 uur matig intensief te bewegen. 14% van de leerlingen van het praktijkonderwijs haalt deze norm. 36% beweegt minstens 1 uur per dag op 5 of meer dagen per week.
Ook geldt voor jongeren de richtlijn om minstens driemaal per week spier- en botversterkende activiteiten te doen. In totaal sport 64% van de jongeren wekelijks bij een club, vereniging of sportschool en sport 58% van de jongeren wekelijks zonder een club, vereniging of sportschool. 93% van de jongeren geeft aan een zwemdiploma te hebben.
Vrije tijd
4 op de 10 jongeren (42%) doen aan activiteiten bij een vereniging, anders dan sporten. Voorbeelden van andere activiteiten zijn scouting, jeugdclub, muziek maken, toneel spelen of schilderen.
Sociale media
16% van de jongeren geeft aan (heel) vaak onvoldoende te slapen door het gebruik van sociale media; 10% geeft aan (heel) vaak onvoldoende te slapen door gamen. Verder geeft een deel van de jongeren aan (heel) vaak hun huiswerk niet te maken door het gebruik van sociale media (8%) of door gamen (6%).
Sexting
Sexting is het online verspreiden of delen van seksueel getinte berichten, foto's of video's van zichzelf. Sexting kan nare gevolgen hebben die jongeren niet altijd kunnen overzien. 4% van de jongeren heeft meegemaakt dat iemand een naaktfoto of seksfilmpje van hen heeft verspreid zonder dat diegene dat wilde.
Aan de slag
Aan de slag met een van de bovengenoemde thema’s? Bekijk een overzicht met websites die handvaten bieden voor beleidsmakers, schoolmedewerkers en andere professionals die aan de slag willen met een bepaald onderwerp.
'83% van de jongeren op het praktijkonderwijs kijkt positief naar de toekomst'