Samenvatting

Een goede psychische gezondheid heeft een positieve invloed op het functioneren en de ontwikkeling van jongeren. Daarom is het van belang de psychische gezondheid van jongeren te versterken, waar nodig te verbeteren, en psychische problemen te voorkomen. Verschillende maatschappelijke ontwikkelingen hebben invloed op de psychische gezondheid van jongeren. Denk aan de toenemende prestatiedruk, sociale verwachtingen, groeiende kansenongelijkheid en de coronacrisis. Hierdoor neemt de vraag naar zorg en jeugdzorg toe. Investeren in preventie kan problemen voorkomen en beginnende problematiek in goede banen leiden, zodat voor minder jongeren zorg nodig is. Preventie betreft zowel het bevorderen van een positieve ontwikkeling van alle kinderen en jongeren (collectieve preventie) als het bieden van het juiste aanbod indien de ontwikkeling gevaar loopt of als er sprake is van psychosociale problematiek (selectieve preventie)[1].

Omvang problematiek in de regio Noord- en Oost-Gelderland De gezondheidsmonitors uit 2019 laten zien dat één op de acht jongeren (12-25 jaar) in de regio Noord- en Oost-Gelderland psychische problemen heeft. Ook is er een sterke stijging van het aandeel middelbare scholieren met psychische problemen tussen 2015 en 2019, terwijl het daarvoor jarenlang stabiel was[2] [3].

Collectieve preventie Dit verdiepende onderzoek van gegevens uit de gezondheidsmonitors 2019 laat zien, dat stress een belangrijke risicofactor is voor psychische problemen. De helft van de jongeren heeft vaak last van stress. En van de jongeren die vaak stress ervaren, heeft een kwart psychische problemen. Stress door school komt het vaakst voor: één op de vier jongeren heeft daar last van.

Advies voor gemeenten en scholen is een duurzaam en domein overstijgend preventief beleid te voeren, dat is gericht op het tegengaan van mentale druk. Dit vergt zowel het vergroten van weerbaarheid van alle jongeren, als het creëren van een sociale omgeving die de mentale gezondheid bevordert. Signalering en doorverwijzing Dit onderzoek laat ook zien, dat psychische problemen relatief vaak voorkomen bij jongeren met bepaalde kenmerken. Bij jongeren met deze kenmerken is het dus van belang alert te zijn op psychische problemen, en zo nodig hulp te bieden. Tot slot De coronapandemie, die sinds maart 2020 in ons land heerst, heeft een grote impact op het welzijn van jongeren[4] [5]. Dit maakt het extra belangrijk om te werken aan de verbetering van de psychische gezondheid van jongeren.

Voetnoten

1. Handreiking bevordering mentale gezondheid jeugd, Trimbos-instituut en Pharos, Utrecht, januari 2021.
2. Marije van Doorn-van Atten, Eline van ’t Hoff; ‘Gezondheid en leefstijl van jongeren in de regio Noord- en Oost-Gelderland’, GGD Noord- en Oost-Gelderland, Warnsveld, 2020.
3. Marije van Doorn-van Atten, Eline van ’t Hoff; ‘Resultaten Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen 2019’, GGD Noord- en Oost-Gelderland, Warnsveld, 2020.
4. GGD Noord- en Oost-Gelderland, Resultaten Coronapeiling Jeugd, april 2021.
5. GGD Noord- en Oost-Gelderland, Resultaten Coronapeiling Jeugd, infographic.